Układ krążenia

Aorta – włókna sprężyste

  Do tętnic typu sprężystego zalicza się aortę, tętnicę płucną oraz ich największe gałęzie. Charakterystyczną cechą tych naczyń krwionośnych jest gruba błona środkowa, w której występują liczne błony sprężyste utworzone przez włókna sprężyste, które ulegają rozciągnięciu wraz z przepływem krwi podczas skurczu serca. W przydance natomiast występują naczynia naczyń (vasa vasorum).

 

Żyła i tętnica

  Ściany tętnic i żył składają się z trzech głównych warstw: błony wewnętrznej, błony środkowej i błony zewnętrznej (przydanki), które w przybliżeniu odpowiadają poszczególnym warstwom serca. Tętnica cechuje się grubszą błoną środkową i stosunkowo wąskim światłem. Żyła ma szersze światło, a jej najgrubszą warstwę stanowi błona zewnętrzna. Ponadto, w błonie wewnętrznej żył często występują fałdy tworzące zastawki.

Aorta- barwienie H&E

 

 

Naczynia włosowate

 

Naczynia włosowate zatokowe w przysadce mózgowej

 

Grasica

 

  Grasica to centralny narząd limfatyczny, gdzie limfocyty T proliferują, różnicują i ulegają selekcji pozytywnej i negatywnej w kontakcie z komórkami nabłonkowymi zrębu. Grasica otoczona jest torebką łącznotkankową, od której w głąb narządu odchodzą beleczki dzielące miąższ narządu na niekompletne zraziki. Oznacza to, iż zraziki nie są od siebie kompletnie oddzielone, a części rdzenne sąsiednich zrazików łączą się ze sobą. W strukturze zrazika można wyróżnić korę i rdzeń. Tymocyty w korze tworzą zwarte skupienia, natomiast rdzeń zawiera nieliczne dojrzałe limfocyty T i komórki nabłonkowe. Te drugie tworzą zrąb narządu. Komórki nabłonkowe cechują się licznymi wypustkami. Biorą one udział w różnicowaniu i selekcji limfocytów T. Zapewniają także izolację od otoczenia i stanowią część bariery grasica–krew. W rdzeniu uwagę zwracają ciałka Hassalla, czyli ciałka grasicze.

 

Grasica inwolucyjna

  Preparat przedstawia grasicę po inwolucji. Widoczne są charakterystyczne dla tego procesu zmiany, w postaci skurczonego zrębu nabłonkowego, zwłaszcza w obrębie kory, który jest zastępowany przez tkankę tłuszczową zajmującą przestrzenie między zrębem nabłonkowym kory, a przegrodami międzyzrazikowymi lub torebką. Należy zauważyć, że w rdzeniu grasicy inwolucyjnej znajdują się liczne ciałka Hassalla.

 

Węzeł chłonny

  Węzły limfatyczne (chłonne) to obwodowe narządy limfatyczne położone na przebiegu naczyń limfatycznych. Każdy węzeł otoczony jest torebką łącznotkankową, od której odchodzą w głąb narządu beleczki. Na przekroju podłużnym węzła wyróżnia się trzy części: korę, korę wewnętrzną (część przykorowa), rdzeń. Głównym składnikiem kory są grudki limfatyczne (chłonne) bogate w limfocyty B, komórki plazmatycznei dendrytyczne oraz makrofagi. Ta część węzła bywa określana jako strefa grasiczoniezależna. Kora wewnętrzna z kolei, zbudowana jest z gęsto ułożonych limfocytów T. Znajdują się tam również żyłki o wysokim śródbłonku (HEV, high-endothelial venule). Ta część węzła funkcjonuje jako strefa grasiczozależna. Rdzeń jest środkową częścią węzła, w której znajdują się liczne pasma gęsto ułożonych limfocytów, komórek plazmatycznych, makrofagów. W strukturze histologicznej węzła chłonnego wyróżnia się także zatoki (zatoki brzeżne, promieniste kory i promieniste rdzenia). Struktury te odgrywają istotną rolę w przepływie limfy.

 

Śledziona

  Śledziona jest największym obwodowym narządem limfatycznym o masie około 100- 200g i jednocześnie największym skupiskiem limfocytów. Otoczona jest torebką łącznotkankową, od której odchodzą w głąb narządu liczne beleczki. W torebce i beleczkach występują miocyty gładkie, co pozwala na obkurczanie się zarówno torebki, jak i beleczek. Ma to swoiste implikacje fizjologiczne, ponieważ w ten sposób krew zalegająca w śledzionie może być wyrzucana do krwiobiegu. W miąższu śledziony wyróżnia się miazgę białą i miazgę czerwoną. Miazga biała to grudki limfatyczne i strefy (pochewki) okołotętnicze – PALS. Grudki limfatyczne są luźno rozmieszczone w miąższu śledziony i składają się głównie z limfocytów B. Z kolei limfocyty T otaczające tętnicę środkową tworzą strefę okołotętniczą. Strefa ta określana jest jako strefa grasiczozależna śledziony. Miazgę czerwoną tworzą zatoki śledzionowe, czyli naczynia krwionośne i komórki leżące w zrębie miazgi, czyli erytrocyty, limfocyty, makrofagi i komórki plazmatyczne, komórki dendrytyczne i fibroblasty. Układają się one dookoła zatok w postaci sznurów komórkowych (tzw. sznurów Billrotha).W naczyniach śledziony uwagę zwraca wysoki śródbłonek leżący na nieciągłej blaszce podstawnej.

 

Migdałek

  Migdałki podniebienne występują jako narząd parzysty, między podniebieniem miękkim a łukami podniebienno–gardłowymi. Pokryte są nabłonkiem wielowarstwowym płaskim nierogowaciejącym. Nabłonek ten tworzy 10-20 głębokich wgłębień, czyli krypt. W ich obrębie ma on charakter nieciągły i wykazuje obfite nacieczenie limfocytami (nabłonek limfoidalny). Z kolei w świetle krypt obecne są złuszczone komórki nabłonka, limfocyty, granulocyty i bakterie. W występującej pod nabłonkiem tkance łącznej, wzdłuż krypt rozmieszczone są grudki limfatyczne.

 

Dane kontaktowe

Katedra i Zakład Histologii i Patologii Komórki
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

Ul. Jordana 19
41-808 Zabrze

tel. 32 272 28 42

e-mail: histologiazab@sum.edu.pl